Przebudzenie – Anthony de Mello (recenzja)
Przebudzenie Anthony’ego de Mello to książka, która dla wielu osób stała się początkiem ich wewnętrznych poszukiwań i dociekania tego, o co chodzi w ich życiu i jak nadać mu kierunek. Jeśli jeszcze jej nie znasz, to warto po nią sięgnąć i przemyśleć treści, które są w niej poruszone. Jeśli naprawdę przeczytasz ją ze zrozumieniem, może to bardzo pozytywnie zmienić twoje myślenie o sobie, o świecie i o motywach ludzkich działań.
Przebudzenie to zbiór rekolekcji wygłoszonych przez Anthony’ego de Mello, które jego współpracownik J. Francis Stroud SJ zredagował po śmierci autora.
O autorze
Anthony de Mello był jezuitą. Urodził się w 1931 r. w Bombaju, a zmarł w 1987 r. Ukończył studia filozoficzne, teologiczne i psychologiczne. W swojej pracy duszpasterskiej łączył tradycję chrześcijańską z filozofią i mistyką Wschodu, co przysporzyło mi zarówno wielu zwolenników, jak i przeciwników.
Dlaczego warto przeczytać Przebudzenie Anthony’ego de Mello?
W swoich wypowiedziach Anthony de Mello posługuje się używanym od wieków obrazem: ludzie śpią, lunatykują, działają jak zahipnotyzowani, choć wydaje im się, że żyją pełnią życia, że robią to, czego chcą. Jednak wiele motywów ich działań jest nieuświadomionych, jest dla nich nieznanych. Nie wiedzą, że realizują to, do czego zostali uwarunkowani. I oczywiście nie chcą widzieć swojej realnej sytuacji.
Słuchać i widzieć to najtrudniejsze rzeczy na świecie. […] Nie chcemy patrzeć, ponieważ grozi nam odrzucenie wcześniejszych poglądów. Grozi nam zmiana. Nie chcemy patrzeć. Kiedy patrzysz, możesz stracić kontrolę nad życiem, którą z takim trudem utrzymujesz.
[Anthony de Mello, Przebudzenie, Poznań 2004, s. 33]
Dlatego de Mello mówi, że przebudzenie rozpoczyna się wraz z podważeniem tego, co uważamy za oczywiste, bez względu na to, czy podważone zostaną nasze idee, koncepcje, sposób życia. Nauczono nas pewnej wizji świata, przyjęliśmy modele społeczne jako oczywisty sposób życia. Czy jednak one dostarczają nam trwałej satysfakcji? Czy pomagają rozumieć innego człowieka? Czy zostawiają przestrzeń na to, by przyjąć do wiadomości, że różne kultury wypracowały różne modele społeczne, które wcale nie muszą być gorsze? To, co uważamy za oczywiste, często staje się częścią nas samych tak mocno, że nawet nie widzimy własnej identyfikacji i zafiksowania.
Cierpisz z powodu depresji i lęków dlatego, że identyfikujesz się z nimi. Mówisz: „Jestem przygnębiony”. Ale to nieprawda. Ty nie jesteś przygnębiony. Jeśli chciałbyś to wyrazić dokładniej, mógłbyś powiedzieć: „Doświadczam teraz przygnębienia”. A ty potrafisz swój stan wyrazić zaledwie zdaniem: „Jestem przygnębiony”. Nie jesteś przecież swą depresją. To tylko chytra sztuczka twego umysłu, dziwaczna iluzja. Sam wpakowałeś się w ten sposób myślenia, choć go sobie nie uświadamiasz: „Jestem swą depresją, jestem swym lękiem, jestem swą radością, jestem swym wzruszeniem. Jestem zachwycony!”.
[Anthony de Mello, Przebudzenie, Poznań 2004, s. 40]
Można powiedzieć, że książka Przebudzenie Anthony'ego de Mello to zbiór tekstów, które mogą ukazać czytelnikowi, z czym się identyfikuje i jaki świat podtrzymuje łącznie z tą identyfikacją. Wiele z nich może wywoływać silne emocje, niechęć, odepchnięcie, złość, chęć zanegowania. Ale warto potraktować te teksty jako informację o sobie samym. Takie podejście umożliwi skorzystanie z tego, co zostało napisane i być może zainspiruje do przebudzenia się do systematycznej pracy rozwojowej.
Ćwiczenia, które mogą ułatwić przeczytanie i przetrawienie książki Przebudzenie:
Jakie reakcje wzbudziły w tobie przytoczone cytaty z książki Przebudzenie? Czego możesz się dowiedzieć o sobie na tej podstawie? Jaką perspektywę przyjąć, by przeczytać te fragmenty bez emocji?
Sprawdź, co uważasz za oczywiste, za pewne. Jaka jest twoja wizja świata. Jakie założenia przyjmujesz, by ta wizja świata była sensowna? Każdy obraz świata opiera się na jakichś przyjętych założeniach, więc jeśli nie zdajesz sobie sprawy z tego, jakie ty założenia przyjmujesz, to tym bardziej poświęć temu ćwiczeniu trochę czasu.
Jak dzielisz świat na dobry i zły, swój i obcy? Jak reagujesz, kiedy ktoś mówi, że demokracja jest dobra? A jak reagujesz, kiedy mówi, że jest zła? Jak reagujesz, kiedy ktoś obraża wyznanie religijne, z którym się identyfikujesz? A jak reagujesz, kiedy obraża wartości innej religii? Jak reagujesz, kiedy ktoś mówi, że jest ateistą?
Jaka dyskusja wzbudziła w tobie ostatnio żywe emocje? Czego te emocje dotyczyły? Czy byłeś w stanie wysłuchać racji drugiej strony i podejść do argumentów merytorycznie? Czy oceniałeś drugą stronę jako głupią, niekompetentną, zmanipulowaną itp.?
Jeśli odczuwasz do kogoś żal lub złość, to jaką tożsamość podtrzymujesz? Z czym się identyfikujesz, że poczucie żalu lub złość na kogoś stają się możliwe?
Podsumowując:
Książkę Przebudzenie polecam wszystkim, którzy chcą wejść na ścieżkę odkrywania tego, kim tak naprawdę są. Porusza dość podstawowe kwestie i nie dostarcza szczegółowych wyjaśnień umożliwiających wieloletnią pracę, ale może być dobrym początkiem zmian. Jest to dobrze napisana książka, która co prawda nie dostarcza prostych recept na to, jak żyć, ale ujawnia, z czym należy pracować, by doświadczenie szczęścia stawało się możliwe.
Informacje wydawnicze – istnieje kilka polskich wydań. Ja posługuję się następującym:
Rok wydania oryginalnego: 1990
Przeł. Beata Moderska, Tadeusz Zysk
Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2004
Liczba stron: 199
Okładka: miękka
Czytaliście już książkę Przebudzenie Anthony’ego de Mello? Jakie są wasze wrażenia? Dajcie znać w komentarzach.
#Przebudzenie #sen #duchowość #świadomość #recenzja #książka